NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ittifakın Litvanya’nın başkentindeki zirvesinden bir gün önce, Pazartesi günü Türkiye’nin İsveç’in Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’ne (NATO) katılımını destekleyeceğini kabul ettiğini duyurdu.

Stoltenberg, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile yaptığı üçlü görüşmenin ardından düzenlediği basın toplantısında, Türkiye’nin İsveç’in katılım protokolünü bir an önce parlamentoya iletmeyi ve onaylanmasını sağlamayı kabul ettiğini söyledi.

NATO’ya katılım süreci tüm üye devletlerin onayını gerektiriyor. İsveç ve Finlandiya geçen yıl ittifaka katılmak için başvuruda bulunmuş, ancak Türkiye’nin itirazlarıyla karşılaşmıştı ve bu iki ülkenin yasadışı Kürdistan İşçi Partisi (PKK) ve Gülen hareketi üyelerini barındırdığını ileri sürmüştü.

Türkiye, Helsinki’nin bu tür örgütlere karşı “somut adımlar” atmasının ardından bu yılın başlarında Finlandiya’nın NATO üyeliğine yaptığı itirazı kaldırdı. Nisan ayında Finlandiya, NATO’nun 31. üye ülkesi oldu. Ancak Ankara, İsveç’in NATO üyeliğini engellemeye devam etti.

NATO başkanı, 2022 NATO zirvesinden bu yana İsveç ve Türkiye’nin Türkiye’nin meşru güvenlik endişelerini gidermek için yakın işbirliği içinde çalıştıklarını söyledi.

“İsveç, 2022’de mutabakata varılan Üçlü Mutabakat Zaptı’nda belirtilen tüm adımlarla, anayasasını değiştirdi, yasalarını değiştirdi, PKK’ya karşı terörle mücadele işbirliğini önemli ölçüde genişletti ve Türkiye’ye silah ihracatına yeniden başladı.”

İki ülke, Üçlü Mutabakat Zaptı çerçevesinde Üçlü Daimi Ortak Mekanizma ve ayrıca “her yıl bakanlar düzeyinde toplanacak ve uygun şekilde çalışma grupları oluşturacak yeni bir ikili Güvenlik Anlaşması” kapsamında işbirliğini sürdürme konusunda mutabık kaldı.

Pazartesi günü erken saatlerde, Vilnius’a gitmeden önce Erdoğan, Avrupa Birliği’nin (AB) Ankara ile üyelik müzakerelerini yeniden canlandırması halinde ülkesinin İsveç’in NATO’ya katılımını destekleyeceğini söyledi.

İsveç’in NATO üyeliği, Vilnius zirvesinde kilit odak noktası oldu. İttifak toplantısı öncesinde, İsveç’teki bazı örgütler ülkenin ittifaka katılmasına itirazlarını dile getirmek için hızlandı. İsveç Barış ve Tahkim Derneği geçen hafta Dagens Nyheter (DN) gazetesine, ülkenin askeri bir ittifaka dahil olmamasının daha güvenli olacağını söyledi.

Derneğin başkanı Kerstin Bergea, “Tarihsel olarak kötü bir önceliklendirme – İsveç NATO dışında daha güvenli” dedi. Nükleer silahlar ittifakının bir parçası olarak dünyadaki gergin durumu tırmandıracağımızdan korkuyorum” dedi.